Jakie zmiany prawne czekają frankowiczów w drugiej połowie 2025 roku?

W drugiej połowie 2025 roku planowane jest wejście w życie tzw. ustawy frankowej, mającej usprawnić rozpoznawanie spraw w sądach. Nowe przepisy przewidują m.in. automatyczne wstrzymanie spłaty rat po złożeniu pozwu i szersze stosowanie posiedzeń niejawnych. Projekt zakłada też zwiększenie roli mediacji i uproszczenie procedur, aby skrócić czas postępowań spraw frankowych. Zmiany mają realnie odciążyć sądy i poprawić sytuację frankowiczów w sporach z bankami. ie sposób nie zauważyć, iż obecnie to sprawy frankowe są najpopularniejszymi sprawami prowadzonymi przed polskimi sądami i w znaczący sposób wpłynęły na ich funkcjonowanie. 

Jakie są główne cele ustawy frankowej dla frankowiczów?

Na początku 2025 roku Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło projekt pt. „Projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie rozpoznawania spraw dotyczących zawartych z konsumentami umów kredytu denominowanego lub indeksowanego do franka szwajcarskiego”. Ustawa frankową jest odpowiedzią na wciąż rosnące potrzeby sądownictwa.  Dotychczas podjęte działania organizacyjne, takie jak utworzenie specjalnych wydziałów frankowych w sądach okręgowych okazały się pomocne, ale jednak niewystarczające. 

Zgodnie z założeniami Ministerstw Sprawiedliwości celem ustawy frankowej jest stworzenie norm prawnych umożliwiających sądom szybsze rozpoznawanie spraw dotyczących kredytów denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego. Mając na uwadze prognozowane zmiany w prawie będą ukierunkowane na:

• rozładowanie zatorów sądowych wynikających z masowego wpływu spraw frankowych do sądów,
• zabezpieczenie konstytucyjnego prawa obywateli do rozpoznania ich sprawy w rozsądnym terminie,
• wprowadzenie efektywnych mechanizmów proceduralnych pozwalających na usprawnienie pracy sądów prowadzących postępowania w sprawach frankowych,
• zmniejszenie obciążenia sądów poprzez promowanie działań mających na celu ograniczenie liczby spraw frankowych oraz zachęcanie do rozwiązywania sporów w sposób ugodowy.

Jakie rozwiązania proponuje ustawa frankowa?

Założenia ustawy frankowej przedstawiają dla frankowiczów szereg rozwiązań prawnych, które zdaniem ustawodawcy zdecydowanie wpłyną na postępowania z udziałem nieuczciwej instytucji bankowej. Kluczowe wytyczne planowanych zmian w prawie przedstawiają się następująco:

1) uproszczenie i przyspieszenie procedur sądowych w wyniku:

• wstrzymania obowiązku spełniania przez konsumenta obowiązku spełniania świadczeń wynikających z umowy kredytu frankowego z chwilą doręczenia pozwu bankowi (art. 2 projektu) zmierzającego do eliminacji konieczności rozpoznawania wniosków o zabezpieczenie składanych przez konsumentów,
• rozszerzenia możliwości orzekania przez sąd – zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji – na posiedzeniu niejawnym w sprawach frankowych (art. 3 i art. 11 projektu),
• umożliwienia przesłuchiwania stron w sprawach frankowych na piśmie oraz wyłączenia ograniczeń dotyczących przesłuchania świadków poza salą sądową w ramach posiedzenia zdalnego (art. 5 i 6 projektu),
• wyeliminowania w sprawach frankowych ograniczeń temporalnych dotyczących podniesienia zarzutu potrącenia (art. 4 projektu), usunięcia wątpliwości interpretacyjnych dotyczących możliwości składania i przyjmowania oświadczenia o potrąceniu przez pełnomocnika procesowego (art. 16 pkt 1 projektu),
• przyznania referendarzom sądowym kompetencji do umarzania postępowań w przypadku cofnięcia pozwu ze skutkiem prawnym oraz cofnięcia apelacji celem odciążenia kadry sędziowskiej (art. 8 i art. 13 projektu),
• ograniczenia zasady kolegialności orzekania w sprawach frankowych (art. 10 projektu),

2) działania mające na celu ograniczenie liczby spraw frankowych w sądach w wyniku:

• przyznania korzyści fiskalnych dla stron, które zdecydują się na cofnięcie środków prawnych skierowanych do sądów (art. 15 projektu),
• wprowadzenia ponownej weryfikacji (tzw. przedsąd) skarg kasacyjnych przyjętych przez Sąd Najwyższy do rozpoznania w sprawach frankowych, przed ujednoliceniem linii orzeczniczej w tych sprawach (art. 20 projektu),
• ułatwień i udogodnień odnoszących się do kierowania spraw do mediacji, jak i samego zawierania ugód sądowych (art. 16 pkt 2-7 projektu, art. 17 projektu),

3) zabezpieczenie interesów konsumenta i wzmocnienie pozycji konsumenta w sporze frankowym w wyniku:

• wstrzymania z mocy prawa obowiązku spełniania świadczeń z umowy kredytu frankowego z chwilą doręczenia odpisu pozwu pozwanemu bankowi wraz dodatkowymi mechanizmami ochronnymi (art. 2 projektu).

4) promowanie idei pozasądowego rozwiązywania sporów w sprawach cywilnych:

• możliwość kierowania do mediacji przez referendarza sądowego (art. 16 pkt 3 lit. a projektu);
• wprowadzenie jasnego unormowania dotyczącego terminu, do którego strona może sprzeciwić się mediacji (art. 16 pkt 3 lit. b projektu);
• częściowe odformalizowanie kontaktów między sądem a mediatorem (art. 16 pkt 4 projektu)

Czy klauzule abuzywne się przedawniają?

Klauzule abuzywne w umowach kredytowych frankowych bada się pod kątem ich abuzywności na chwilę zawarcia umowy. Oznacza to, że ocenia się, czy dany zapis był niedozwolony w momencie, gdy umowa została podpisana, niezależnie od późniejszych zmian na rynku czy sposobu, w jaki kredyt był faktycznie wykonywany.

Kiedy ustawa frankowa zacznie obowiązywać?

W chwili obecnej omawiane założenia jeszcze nie zostały przyjęte. Projekt ustawy frankowej nadal jest w trakcie procesu legislacyjnego i nie jest jasne w jakim ostatecznie kształcie zostanie ogłoszony. Nie została wyznaczona żadna konkretna data, ale założeniem jest wejście w życie ustawy frankowej jeszcze w 2025 roku.

Dlaczego frankowicze korzystają z pomocy prawnej?

Frankowicze często decydują się na wsparcie kancelarii prawnej, ponieważ spory z bankami wymagają specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. Kancelaria Behrendt i Wspólnicy z siedzibą w Gdańsku oferuje kompleksową pomoc – od bezpłatnej analizy umowy kredytu CHF pod kątem klauzul abuzywnych, przez oszacowanie roszczeń, aż po prowadzenie całego postępowania, zarówno przedsądowego, jak i sądowego. Dzięki temu frankowicze mogą liczyć na skuteczną reprezentację aż do ostatecznego rozliczenia z bankiem. Profesjonalizm, znajomość prawa bankowego i setki wygranych spraw sprawiają, że powierzenie sprawy doświadczonej kancelarii frankowej znacząco zwiększa szanse na korzystny wyrok.

Co frankowiczów najbardziej interesuje w ustawie frankowej?

Jakie są główne cele ustawy frankowej?

Przyspieszenie spraw sądowych dotyczących kredytów frankowych, zmniejszenie obciążeń sądów, zabezpieczenie interesów konsumenta, ograniczenie powództw Banków.

Czy ustawa frankowa już obowiązuje?

Nie. Ustawa znajduje się w procesie legislacyjnym, ale planowane jest jej wejście w życie w drugiej połowie 2025 roku.

Co może zyskać frankowicz dzięki nowym przepisom?

Między innymi automatyczne wstrzymanie obowiązku spłaty rat po złożeniu pozwu, uproszczenie postępowania i szanse na szybsze rozpoznanie sprawy sądowej.