Tak, urząd skarbowy może upomnieć się o podatek po ugodzie CHF, ale tylko w sytuacji, gdy uzyskana korzyść – np. umorzenie części długu – zostanie uznana za przychód. Ugody frankowe z bankami dla wielu frankowiczów oznaczają szansę na zakończenie długoletniego sporu i uwolnienie się od niekorzystnych warunków kredytowych. W niniejszym artykule przyglądamy się, kiedy frankowicze mogą zostać objęci obowiązkiem podatkowym, jak wygląda aktualne stanowisko organów podatkowych oraz jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać ze zwolnienia z PIT.
Frankowicze a ugoda CHF – co to oznacza dla kredytobiorców?
Ugoda frankowa to jedno z rozwiązań, które banki oferują kredytobiorcom posiadającym kredyt frankowy. Polega ona najczęściej na przekształceniu kredytu we frankach na kredyt złotowy i może wiązać się z obniżeniem salda zadłużenia.
Jednak zanim frankowicz zdecyduje się na ugodę, warto dokładnie przeanalizować jej skutki prawne i finansowe. W szczególności istotnym aspektem jest potencjalne zobowiązanie podatkowe, gdyż urząd skarbowy może domagać się zapłaty podatku od korzyści wynikających z ugody. Nie jest to jednak regułą i w pewnych sytuacjach kredytobiorca nie będzie musiał odprowadzić do urzędu skarbowego podatku dochodowego. Poniżej prezentujemy garść najważniejszych informacji.
Czy ugoda frankowa podlega opodatkowaniu?
Kluczowym zagadnieniem jest to, czy korzyść uzyskana przez frankowicza w wyniku ugody frankowej może zostać uznana przez urząd skarbowy za przychód podlegający opodatkowaniu. W praktyce istotne są tutaj trzy podstawowe aspekty:
- Umorzenie długu w części lub w całości – jeśli bank w ramach ugody zdecyduje się na redukcję salda kredytu frankowego
- Zwrot nadpłaconych rat – kredytobiorca odzyskuje część spłaconych rat
- Zmiana warunków kredytu – przekształcenie kredytu frankowego w kredyt złotowy z nowymi warunkami.
Urząd skarbowy analizuje ugody indywidualnie, a rozstrzygnięcia mogą zależeć od szczegółowych warunków porozumienia oraz aktualnej wykładni przepisów podatkowych. Dlatego frankowicze nie powinni zakładać automatycznie jednego scenariusza podatkowego. Warto zwrócić uwagę na wyroki TSUE oraz stanowiska polskich organów skarbowych dotyczące rozliczania takich ugód.
Najczęściej zwrot środków wynikający z ugody frankowej nie jest traktowany jako dochód podlegający opodatkowaniu, lecz jako zwrot niesłusznie pobranych kwot z tytułu rat kapitałowo-odsetkowych. Oznacza to, że jeśli ugoda przewiduje zwrot części wpłaconych środków, kredytobiorca nie musi obawiać się obowiązku podatkowego, na co wskazuje np. interpretacja podatkowa 0115-KDST2-1.4011.48.2025.1.AP.

Z kolei umorzenie choćby w części salda zadłużenia może wiązać się z korzyścią majątkową dla kredytobiorcy, która – zgodnie z przepisami – co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). W praktyce oznacza to, że kwota umorzonego kredytu może zostać uznana za przychód z innych źródeł. Taki przychód należy ująć w rocznym zeznaniu podatkowym i doliczyć do pozostałych dochodów, np. z pracy, działalności gospodarczej czy emerytury.
Frankowicze, wiecie kiedy nie zapłacicie podatku?
W określonych przypadkach ugoda frankowa nie musi wiązać się z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego, nawet w sytuacji, gdy prowadzi do umorzenia salda kredytu.
W celu zachęcenia kredytobiorców do polubownego rozwiązywania sporów z bankami, Minister Finansów wprowadził specjalne rozporządzenie, które zwalnia z podatku dochodowego osoby zawierające ugody pozasądowe.
Z przepisów omawianego Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 r. w szczególności wynika, że aby jednak skorzystać z tego zwolnienia, trzeba spełnić określone warunki:
- zwolnienie musi dotyczyć tylko jednego kredytu lub pożyczki hipotecznej, zaciągniętej na własne cele mieszkaniowe (np. zakup, budowę lub remont domu/mieszkania),
- z ulgi mogą skorzystać wyłącznie osoby fizyczne, które podpisały ugodę dotyczącą kredytu udzielonego na realizację wspomnianej inwestycji mieszkaniowej.
Ponadto, należy jednak mieć na uwadze, że z literalnego brzmienia rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe wynika, że kwotami wierzytelności, które mogą korzystać z zaniechania są kwoty kapitału, odsetek, prowizji i opłat niezbędnych do zawarcia kredytu mieszkaniowego, zaś „koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń” nie mogą z tego zaniechania skorzystać.

Jak zabezpieczyć się przed koniecznością zapłaty podatku po ugodzie frankowej?
Aby uniknąć niespodziewanych zobowiązań podatkowych po ugodzie frankowej, warto podjąć odpowiednie kroki:
- bezpłatna analiza umowy kredytowej – przed podpisaniem ugody warto skonsultować się z kancelarią prawną specjalizującą się w sprawach frankowych. Kancelaria Behrendt i z siedzibą w Gdańsku pomoże w ocenie skutków prawnych ugody.
- sprawdzenie interpretacji podatkowych – urząd skarbowy może mieć różne stanowiska w sprawie ugód frankowych, dlatego warto śledzić aktualne orzeczenia i wyjaśnienia.
- Konsultacja z ekspertem – nasi eksperci pomogą w przygotowaniu ewentualnych rozliczeń i odpowiednim zabezpieczeniu interesów frankowicza.
Ugody frankowe nie zawsze skutkują koniecznością zapłaty podatku, ale warto podchodzić do nich ostrożnie i dokładnie przeanalizować ich skutki finansowe. Kancelaria Behrendt i Wspólnicy pomoże ocenić, czy ugoda frankowa będzie dla Ciebie korzystna – i jak najlepiej zabezpieczyć swoje interesy.
Materiał informacyjny przygotowany przez zespół radców prawnych i adwokatów specjalizujących się w sprawach frankowych.