Przedawnienie roszczenia banku o zwrot kapitału następuje najczęściej po upływie 3 lat od momentu, gdy kredytobiorca zakwestionuje ważność umowy. Jeśli bank nie podejmie działań w tym czasie, jego żądanie może zostać oddalone przez sąd. Zachęcamy do przeczytania artykułu, który przedstawia więcej szczegółów oraz praktyczne przykłady orzeczeń sądów i możliwe konsekwencje dla frankowiczów.
Unieważnienie umowy – co to oznacza?
Kredyt frankowy, który zostaje unieważniony, traktowany jest przez sąd tak, jakby nigdy nie istniał. Oznacza to, że żadna ze stron nie powinna uzyskać korzyści z tytułu takiej umowy – ani bank, ani frankowicz. W praktyce obie strony są zobowiązane do zwrotu tego, co otrzymały. Kredytobiorca zwraca kapitał, a bank sumę wszystkich spłat (rat kapitałowo-odsetkowych, prowizji, ubezpieczeń).
Z tym wiąże się jednak pytanie o przedawnienie roszczeń banku. Czy bank ma nieograniczony czas na żądanie zwrotu kapitału? Okazuje się, że nie.
Przedawnienie roszczenia banku o zwrot kapitału – kiedy zaczyna biec termin?
Zgodnie z aktualną linią orzeczniczą i najnowszymi analizami prawnymi, roszczenie banku o zwrot kapitału może się przedawnić – podobnie jak roszczenie kredytobiorcy o zwrot nienależnie pobranych świadczeń. Bank jako przedsiębiorca podlega ogólnym zasadom przedawnienia, a więc jego roszczenia przedawniają się co do zasady po 3 latach od momentu, w którym mógł skutecznie dochodzić swoich roszczeń.
Zgodnie z tzw. „dużą uchwałą frankową” Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2024 r., 3-letni termin przedawnienia roszczenia banku rozpoczyna się w momencie, gdy kredytobiorca wyraźnie zamanifestuje wolę unieważnienia umowy, np. poprzez złożenie pozwu lub wezwania do zapłaty. Oznacza to, że jeśli bank nie podejmie działań w ciągu trzech lat od tego momentu, jego roszczenie może zostać oddalone przez sąd jako przedawnione. Tym bardziej, że w sprawach konsumentów sąd musi z urzędu zbadać przedawnienie.
Mamy już pierwsze wyroki, w których sądy oddaliły żądania banków i stwierdziły, że ich roszczenia są przedawnione.
Czy ugoda wpływa na przedawnienie roszczeń banków?
Tak, ale nie zawsze. Zawarcie ugody frankowej może przerwać bieg przedawnienia, ale tylko wtedy, gdy towarzyszy jej uznanie roszczenia przez dłużnika. Jeśli w ramach ugody z bankiem:
- dłużnik wyraźnie lub dorozumianie uznaje dług, np. bank zgadza się spłacić swoją należność wobec kredytobiorcy w ratach albo podpisuje ugodę, w której zobowiązuje się do zapłaty określonej kwoty – wtedy mamy uznanie roszczenia, a to przerywa bieg przedawnienia;
- natomiast jeśli ugoda nie zawiera takiego elementu (np. strony tylko rozkładają ryzyko albo kończą spór bez przyznania racji), to sama ugoda nie przerywa przedawnienia.
Co więcej, sądy coraz częściej analizują, czy propozycje ugodowe nie były jedynie próbą odwleczenia sprawy, bez rzeczywistej chęci porozumienia. W takich przypadkach przedawnienie roszczenia banku o zwrot kapitału może nadal obowiązywać, a roszczenie banku zostać oddalone.
Ugoda czy pozew? Co lepiej wybrać jako frankowicz?
Wielu kredytobiorców waha się pomiędzy złożeniem pozwu a zawarciem ugody. Ugody frankowe, proponowane dziś przez banki, często nie są korzystne i nie rozwiązują problemu błędów w umowie kredytowej. Co więcej, podpisanie ugody w większości przypadków może skutkować rezygnacją z możliwości dochodzenia roszczeń w przyszłości.
Dlatego przed podjęciem decyzji o ugodzie warto skonsultować się ze specjalistami. Kancelaria Behrendt i Wspólnicy pomoże przeanalizować sytuację kredytobiorcy i wskazać optymalne rozwiązanie. Dzięki temu można ocenić, czy dana umowa kwalifikuje się do unieważnienia, a także czy roszczenie banku o zwrot kapitału mogło już ulec przedawnieniu.
Jeżeli posiadasz kredyt frankowy i chcesz sprawdzić, czy twoja umowa może zostać unieważniona – skorzystaj z bezpłatnej analizy umowy kredytu. Doświadczona kancelaria frankowa Behrendt i Wspólnicy pomoże Ci ocenić ryzyko, szanse i możliwe korzyści wynikające z unieważnienia umowy. Podpowiemy również, czy roszczenie banku o zwrotu kapitału kredytu jest zasadne.
Roszczenie o zwrotu kapitału kredytu – najczęstsze pytania
Moja sprawa frankowa jest już w sądzie 3 lata. Nie dostałem pozwu banku o zwrot kapitału. Czy żądanie banku jest przedawnione?
Jest duża szansa, że takie roszczenie jest przedawnione, o ile bank nie złożył pozwu lub pozwu wzajemnego. Dla przerwania biegu przedawnienia liczy się dzień złożenia pozwu do sądu. Niekiedy mija dłuższy czas pomiędzy złożeniem pozwu a jego otrzymaniem przez kredytobiorcę.
Bank wysłał do mnie propozycję ugody, na którą nie odpowiedziałem. Czy to oznacza przerwanie bieg terminu przedawnienia?
Nie, tylko ugoda z uznaniem roszczenia może skutecznie przerwać bieg terminu przedawnienia.
Czy warto analizować swoją umowę frankową pod kątem przedawnienia roszczeń banku?
Zdecydowanie tak – wiele umów zawiera błędy, które mogą prowadzić do jej unieważnienia. Jeśli bank spóźni się z dochodzeniem zapłaty kapitału kredytu, jego roszczenie może się przedawnić.
