Problem niewypłacalności dotyczy coraz większej liczby osób, w tym tych, którzy zawarli umowę kredytu frankowego. Czasem to właśnie zmiana kursu CHF, wzrost wysokości raty i salda kredytu frankowego doprowadzają frankowicza do podjęcia decyzji o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. Czy w trudnej sytuacji kredytowej frankowiczów, upadłość konsumencka to dobry pomysł? Dziś omówimy relacje między upadłością konsumencką a kredytem we franku szwajcarskim.

Upadłość konsumencka może toczyć się w 2 trybach: uproszczonym i zwyczajnym. Zwykle, jeśli majątek dłużnika jest niewielki, a liczba wierzycieli nieznaczna, postępowanie prowadzone jest w formie uproszczonej. Jest ono krótsze, nadzorowane przez syndyka, a sędzia-komisarz jedynie czuwa nad jego przebiegiem. Nie sporządza się oddzielnej listy wierzytelności, lecz jeden dokument obejmujący spis wierzycieli, plan podziału funduszy masy upadłości i projekt planu spłaty wierzycieli.

2. Upadłość konsumencka i unieważnienie umowy frankowej

Naszym zdaniem ogłoszenie upadłości konsumenckiej przez frankowiczów powinno być ostatecznością. Zalecamy skonsultowanie sprawy z doświadczonym prawnikiem, który wskaże sposoby na uwolnienie się od długu z kredytu frankowego. Jeśli jednak kredytobiorca zdecyduje się na upadłość, warto dokładnie wyjaśnić, co stanie się z wierzytelnością wynikającą z umowy kredytu we frankach szwajcarskich.

Jeśli przed upadłością konsumencką frankowicz nie zgłaszał reklamacji ani nie złożył pozwu w związku z unieważnieniem kredytu frankowego, po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej nie będzie mógł samodzielnie podjąć czynności. Zarząd jego majątkiem przejmuje syndyk.

Po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej wierzyciele zgłaszają swoje wierzytelności. Bank musi zgłosić swoją wierzytelność w terminie 30 dni od obwieszczenia postanowienia o upadłości konsumenckiej w Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Następnie syndyk ocenia zasadność zgłoszenia i przystępuje do przygotowania projektu planu spłaty. Warto, aby frankowicz już na wczesnym etapie wskazywał syndykowi, iż kwestionuje zgłoszoną wierzytelność banku z uwagi na nieważność umowy kredytu frankowego. Wierzytelność powinna być oznaczona jako sporna.

3. Zgłoszenie wierzytelności banku

Ocena wierzytelności banku przez syndyka zależy od tego, jak bank przedstawi swoje roszczenia w zgłoszeniu. Syndyk ma możliwość weryfikacji, czy umowa kredytu frankowego jest ważna. Po dokonaniu oceny syndyk zdecyduje, w jakiej wysokości wierzytelność banku zostanie uwzględniona w planie spłaty.

Unieważnienie kredytu frankowego powoduje, że świadczenia stron stają się nienależne. Oznacza to, że bank zwraca frankowiczowi dokonane spłaty, a kredytobiorca oddaje bankowi udostępniony kapitał (tzw. teoria dwóch kondykcji). Aby uprościć te transakcje, zwykle strony dokonują potrącenia wzajemnych wierzytelności.

a) Bank zgłasza wierzytelność tylko z umowy kredytu

W sytuacji, gdy bank w zgłoszeniu wierzytelności wskaże tylko, że dochodzi roszczeń z umowy kredytu denominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, syndyk ma dwa wyjścia.

Po pierwsze, może uznać wierzytelność banku bez uwzględnienia nieważności umowy kredytu frankowego. Zgodnie z Prawem upadłościowym wierzytelności zabezpieczone hipoteką syndyk umieszcza w planie spłaty z urzędu. Wtedy upadły powinien zgłosić do sądu swoje stanowisko odnośnie projektu planu spłaty. W piśmie do sądu frankowicz musi powołać się na nieważność umowy kredytowej.

Gdy sąd także nie uwzględni żądania unieważnienia kredytu frankowego, ma on jeszcze możliwość zaskarżenia postanowienia o ustaleniu planu spłaty zażaleniem do sądu wyższego rzędu.

Jeśli zaś syndyk stwierdzi, że umowa kredytu CHF jest nieważna, może odmówić umieszczenia wierzytelności banku w planie spłaty. Bank również może zaskarżyć postanowienie o ustaleniu planu spłaty zażaleniem. Jednak w tej sytuacji bank jest pozbawiony możliwości zgłoszenia roszczenia z bezpodstawnego wzbogacenia (o zwrot kapitału). Nie może też złożyć oświadczenia o potrąceniu, ponieważ nie zgłosił syndykowi wierzytelności z bezpodstawnego wzbogacenia (na wypadek unieważnienia kredytu frankowego).

b) Bank zgłasza wierzytelność z umowy kredytu i z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (z ostrożności) wraz z potrąceniem

Bank może też zabezpieczyć się na wypadek, gdyby upadły kwestionował ważność umowy kredytu frankowego. Wtedy zgłasza wierzytelność z umowy kredytu denominowanego lub indeksowanego do waluty obcej. Ewentualnie w razie odmowy uznania, zgłasza roszczenie z bezpodstawnego wzbogacenia. Przedstawia również oświadczenie o potrąceniu wzajemnych wierzytelności (potrąca spłaty upadłego kredytobiorcy z kwotą kapitału kredytu CHF).

Syndyk w tej sytuacji może odmówić uznania roszczenia z umowy oraz uznać w projekcie planu spłaty roszczenie z bezpodstawnego wzbogacenia. Ale tylko w wysokości po uwzględnieniu potrącenia.

4. Upadłość konsumencka –kancelaria frankowa Bydgoszcz i Gdańsk radzi

Frankowicze, którzy zdecydowali się na upadłość konsumencką, stają przed trudnym wyzwaniem. Uporanie się z zadłużeniem i jednoczesne dochodzenie swoich praw w związku z unieważnieniem kredytu frankowego może być skomplikowane. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnego podejścia. Upadłość konsumencka to nie łatwy temat, ale nasi eksperci służą pomocą prawną.

Specjaliści z Kancelarii Behrendt i Wspólnicy są gotowi, aby pomóc konsumentom w sprawach frankowych. Skontaktuj się z kancelarią, aby dowiedzieć się, jakie prawa przysługują Ci w związku z upadłością konsumencką i kredytem frankowym.