Problemy wynikające z kredytów powiązanych z obcą walutą, takimi jak frank szwajcarski (CHF), dolar amerykański (USD) czy euro (EUR), są powszechnie znane i rozpoznawane przez sądy. Te kredyty często zawierają wady prawne, które dają kredytobiorcom możliwość trzech głównych rozwiązań na drodze sądowej. Należą do nich: unieważnienie umowy kredytowej, odfrankowienie lub przewalutowanie. W niniejszym artykule wyjaśnimy różnice między tymi opcjami oraz przedstawimy, jak nasza Kancelaria Prawna z Gdańska może pomóc frankowiczom w walce z bankami.

Unieważnienie umowy kredytowej to najdalej idąca konsekwencja prawna, która zazwyczaj jest rozważana przez sądy w pierwszej kolejności. Gdy sąd uzna, że klauzule waloryzacyjne w umowie kredytowej są wadliwe, może zdecydować o unieważnieniu całej umowy. Co to oznacza dla kredytobiorcy?

• Zwrot świadczeń. Kredytobiorca może domagać się od banku zwrotu wszystkich wpłaconych kwot związanych z kredytem. W zamian kredytobiorca musi zwrócić bankowi jedynie kapitał kredytu, bez odsetek czy innych kosztów.
• Wykreślenia hipoteki. Kredytobiorca może również domagać się wykreślenia hipoteki z ksiąg wieczystych oraz usunięcia wpisów z Biura Informacji Kredytowej (BiK).
• Przykład rozliczenia:

Unieważnienie umowy kredytowej jest najczęściej stosowanym rozwiązaniem, ponieważ jest najbardziej korzystne ekonomicznie dla kredytobiorcy. W Kancelarii Behrendt i Wspólnicy z Gdańska, nasi prawnicy specjalizują się w prowadzeniu spraw o unieważnienie umowy kredytowej, oferując profesjonalną pomoc prawną mieszkańcom Gdańska, Trójmiasta i całego województwa pomorskiego.

Odfrankowienie kredytu to proces, w którym sąd uznaje klauzule waloryzacyjne za nieważne, ale nie unieważnia całej umowy. Zamiast tego umowa kredytu zostaje przekształcona w taki sposób, że kredytobiorca spłaca go w złotówkach, a nie w frankach szwajcarskich (CHF). Wpis w księgach wieczystych, czy dane w BiK’u pozostają niezmienione. 

• Zmiana warunków umowy. Po odfrankowieniu umowy, kredytobiorca nadal spłaca kredyt frankowy, ale bez przeliczania rat przez CHF. Oprocentowanie pozostaje bez zmian, co oznacza, że wysokość rat kredytu będzie niższa niż przed odfrankowieniem.
• Obowiązki. Kredytobiorca nadal musi spłacać raty kredytu, ale ich wysokość będzie mniejsza niż w przypadku kredytu powiązanego z CHF.
• Zwrot nadpłat. Kredytobiorca może domagać się zwrotu części nadpłat za okres historyczny.
• Przykład rozliczenia: 

Jeszcze niedawno Sądy częściej stosowały odfrankowienie kredytu niż obecnie, szczególnie po rozpoznaniu przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) sprawy o sygn. C-260/18 Dziubak vs Raiffeisen. Aktualnie jednak sądy powszechne i Sąd Najwyższy rzadziej sięgają po to rozwiązanie.

Przewalutowanie kredytu to proces, w którym kredyt waloryzowany do CHF zostaje przekształcony w kredyt złotowy. Jest to możliwe głównie poprzez zawarcie ugody z bankiem, gdyż sądy krajowe rzadko wydają wyroki nakazujące przewalutowanie kredytu frankowego.

• Zmiana waluty. Kredytobiorca i bank zawierają porozumienie, na mocy którego kredyt frankowy staje się kredytem złotowym. Przeliczenie kredytu następuje od chwili zawarcia porozumienia, a nie od momentu wypłaty kredytu.
• Brak nadpłat. W przeciwieństwie do odfrankowienia, w przypadku przewalutowania kredytobiorca nie może domagać się zwrotu nadpłat za okres historyczny. Saldo zadłużenia przeliczane jest od chwili zawarcia porozumienia.
• Wysokość rat. Po przewalutowaniu kredytu frankowego, wysokość rat kredytu będzie zależała od nowych parametrów kredytu złotowego.
• Przykład rozliczenia:

Przewalutowanie kredytu jest rzadko stosowanym rozwiązaniem, ale może być korzystne dla kredytobiorców, którzy chcą uniknąć długotrwałych procesów sądowych.

Zagadnienia związane z kredytami waloryzowanymi do waluty obcej oraz orzeczenia sądowe w tych sprawach przeszły znaczną ewolucję. Kluczowe momenty, takie jak wyrok TSUE z 3 października 2019 r. w sprawie Dziubak vs Raiffeisen (sygn. C-260/18) czy wyrok TSUE z 7 grudnia 2023 r. (sygn. C-140/22), znacząco wpłynęły na kształtowanie się prawa w tym zakresie.

Kredyty frankowe stanowią poważny problem dla wielu kredytobiorców z Gdańska, Trójmiasta i województwa pomorskiego. Odfrankowienie umowy kredytu znajdowało zastosowanie w pierwszych wyrokach frankowych, obecnie orzecznictwo sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego przestało dawać podstawy do takiego rozwiązania. Aktualnie za najbardziej korzystne rozwiązanie dla frankowiczów uchodzi unieważnienie umowy kredytowej.

W Kancelarii Behrendt i Wspólnicy nasi prawnicy oferują specjalistyczną pomoc prawną, pomagając frankowiczom bronić swoich praw. Zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią prawną w Gdańsku, aby skorzystać z bezpłatnej analizy umowy kredytowej i dowiedzieć się, jakie są możliwości rozwiązania problemów z kredytem frankowym.